BANGHANG TEDIM KHUA KICI | WHY IT'S CALLED "TEDIM"


TANGTHU asau pian tazong nasimsak hamtanginla, akisam aomleh honggen kik vo.

Nidanglai in, gaalmatsamat hunin, papi khat gamvakvak in, agamvak khuamui nailo deuh hun in, gamlakmunkhat ah, bualtui kicing amuhi & ainn aciah kik ciang akhuapih tekiang ah, zannitaak kagam vaak naah, Tui ahoihmah mah, khat om in Te dim dem noptuak lua gankhawina ding in bangh hoih hi, vazuan ni, ciaa aki gen aa kipan, Tedimdem pan Tedim apiang hi. Bualtui pen, tulaitak Palik zum kongmai aa, Inn hoih veva gei tenghi.

Nidang laiin Tedimkhuapi ah kiteng zelzel aa galleh sa, hatlua tualgaal hun ahih manin ngawngkitan in phu kila ngekngek ahih man in kuamah kiteng kipzo lo.

Pu KamHau Mualbem khuapan, Tedim ah ongten tohciang, Falam gaal hang tetawh kilemna hongbawluh aa, kithuahkhawm uh ahih man in Khamtunggam leilu lam ah khuakip khat ong suak ahih manin akim apam a ten zuanuh aa, khualiankhat hongsuak aa, inn 300 kimbangh ongpha uhhi.

Tualaitak Tedim pen veng 6 inkikhen aa, 
1. Bo tung veeng
2. Bo nuai veng 
3. Dai duap veng
4. Vaiphei veng ah, vaiphei mite teng in
5 Sek zang veng ah Guite teng aa
6. khuangzaang veng ah Thahdo mi te tenguh hi.

Galtam/ tualgaal hun ahih manin Bangmahlo khat apian khak ding ci in, thukizak nang, vansang dim ah Gawng mual khua ah,  Meiteigun ah  kilong khai uh aa, Gaal aomciang tuatawh thukiza uhhi.

Gawlmual khua pen Galvilna hi aa tuin mitenna khua asuak hi.
Tedim khuasung aa tengtengin, tulaitak in, khukpi luitui pen, Tuipi ci in kumsim in bia uh hi. Nuamdim ki ci, numei khat in ahunzui aa, mangmu thei.

Tua hun laitakin Khamtung gamah Langva inn khat bek a-om nai kei-a Pu Khua Cin in Langva inn deihin aneih theih nading avaihawm laitak ahi hi. Langva khek nadingin saiha tampi tak Meitei gamah a-uk sung mite puak sak ding asawm hi. Tua hun sungin Nuam Dim tungah Pasian in thu kilang khia saka, "Khua Cin in langva inn deih kei hen! Asawm atup tawp kik tahen! Bang hang hiam cihleh langva inn adeihleh ata Hau Za Kham anu Ciin Ngul kala dinga Tedim khua kamang sak ding hi" ci-in thu apia hi.

#Tua hunin Pasian min kithei hinapi-in Pasian vangliatna kuamah in thei nai lo ahih manin Pasian zahtak ding leh Pasian sawlna bang mang dingin mite in angaihsun thei nai kei uh hi.

#Nuam Dim in Pasian hilhkholhna thute Khua Cin tungah agen hi. Khua Cin in hih thu azak ciangin bangmah thu-in aseh loh tham loin hehngawh pau-a, "Nuam Dim in atheih ahet tam hi. That unla tuipi biakna an lawh khat i sutna ciat dim apa Hau Zui pia un" aci hi.

Pasian sawlna bangin Nuam Dim in agen thute Khua Cin in mang nuam lo tham loin pau sia ahih manin Pasian in diksa lo-a Nuam Dim tungah thu akilang khia sak leuleu hi. Pasian thu piakna-ah, "Kei in Khua Cin-a kipan azawng ahau mi khempeuh nuntakna ding ka hong bawl hi. Tua ahih ciangin ahoih apha ding deiha kavaihawm Khua Cin in kathu hong mang nuam lo-a hong nial ahihleh kaciamsa mah bangin ata Hau Za Kham leh anu Ciin Ngul kala ding hi. Tua ciangin Khua Cin ka-inngamh sak dinga Tedim khua kamang sak ding hi" ci-in Pasian in thu apia hi.

Hih Pasian thu piakna azak atheih hang in Khua Cin in mang nuam tuan lo-a a-uk sung mite langva leina ding saiha tampi pua sakin Meitei gamah apai sak teitei hi. Tua banga Meitei gamah langva lei dinga apai sak manin a-uk sung mite in gimna gentheihna tampi athuak uh hi. Ahi zongin Khua Cin in atup asawm bangin tangtun tuan lo-a langva dal khat bek Tedim khua atung hi.

Pasian ciamsa mah bangin asawt loin Khua Cin tapa Hau Za Kham asi hi. Tua Hau Za Kham kivui hun acin ma-in Pasian in Nuam Dim tungah thu pia-a, "Tedim khua-ah Khua Cin aten zawh ding leh aten zawh loh ding natheih nading un atuangdung dawhsuk dawhphei kakuaitan ding hi. Kakuaihtan leh Tedim khua amang dinga kakuaihtan keileh Tedim khua amang kei ding hi" aci hi.

Tua ciangin Nuam Dim in Keimah Pau Cin Hau tungah, "Pau Cin Hau aw, Pasian in Hau Za Kham kivui ni ciangin Khua Cin tuangdung dawhsuk dawhphei kuaitan ning ci ahih manin atuangdung tungah kuamah atuan loh nadingin alangkhet ni-in mipite tungah hilh in!" ci-in Pasian thu piakna banga hilh kholh dingin honggen hi.

Nuam Dim tungtawna Pasian hong sawlna mah bangin Kei in kumtawm khangmoi lai kahih hangin Pasian hongthu piaknate um kahih manin Pasian hong sawlna thute alangkhet ni ciangin mipite tungah tang takin katangko khia hi. Khuapihte leh midangte tungah Pasian hongthu piakna bang kahilh kagen hangin kuamah in hong um lo-a hong mang nuam lo tham loin, "Khua Cin tuangdung zabo-a sah Pasian ahi zongin kuaitan zo ngal ke'n teh!" ci-in hongnial hon uh hi.
Misi kivui ni hun hong tun ciangin Kei in Pasian hong thupiakna um kahih manin akhamna tuangdung tungah katuang ngam kei-a a-innka tauta-ah katuang hi. Tua lai takin misi hong kipusuaha bikhalap nuai hong tung hi. Uk sunga thau om khempeuh kilawna kanpuak ging bangin puak zeizai-in aging ziazua hi. Tua hun lai tak kek kia-a vanpi mau tawh kibangin hong ginga dawi siampite phuisamna lungpi zubelte kilupna mun ahi tuang dung dawhsuk hong kitan takpi-in Pasian thupiakna a-um lo amang nuam lo mi tampite leh zubelte inn nuai sial buancim lakah akia suk uh hi.

#Hih bang thuteng apian zawh asawt lo hun khat ciangin gamdang mi mikangte in Khamtung gam hong sim uha Tedim khua mei tawh halin Tedim khuamite akim apam khuate-ah galtai-in kilal khin ahih manin Pasian gensa mah bangin Tedim khua amang hi.

Tua hun ciangin Pu Khua Cin-te innkuan zong Tedim khua pan pai khia-in Vanglai khua-ah kum khat aten sungin Pu Khua Cin nu Ciin Ngul asi hi. Tua panin Tualzang khua-ah lal leuleu uh ahih manin Pi Ciin Ngul luang pua-in Tualzang khua-ah avui hi. Tualzang khua-ah kum khat aten khit ciangin Ngennung khua-ah lal leuleu-a tua lai-ah Pu Khua Cin hongsi hi. Ngennung khua panin Pu Hau Cin Khup in Tonzang khua-ah Pu Khua Cin luang pua-in avui hi.

Tua hi-a Pu Khua Cin in ta pasal adang nei nawn lo ahih manin asanggampa Hau Pum tapa Hau Cin Khup in agamh luahin Pasian ciamsa mah bangin Khua Cin a-inngamh ahi hi.

Tulai tak Sakollam SDA conferent biakinn veng suk teng tuahun in Lemmual ki cihi. Kici hi cih cianggen man igh ey. Ama ong gen teng zaknop mahmag lai ey.

Source | Laitei: ZoLengThe Media Tedim khua tangthu pan
Share:

No comments:

Post a Comment

Comments not related to the topic will be removed immediately.

Recent Posts

Popular Posts

Articles

SUBSCRIBE

Thangkhal Bible in Mobile

Mobile phone a Thangkhal NT Bible koih ding dan

Read Thangkhal NT Bible

JOIN KV fb

ZOMI FINS

PHOTO GALLERY

THANGKHAL COSTUMES
TBCWD TOUR 24-Sept-2022
Kulhvum Prayer

Blog Archive