🔴🟡🟢 OPEN LETTER (MIZO VERSION)
(He open letter hi anmahni Hakha dialect-in ka ziak a. Ka thiamnain a tlin lo hle. Tin, Mizo tawng chauh hriaten an chhiar hlei thei lo vang tih ka ring bawk a. Chuvangin, Hakha dialect-a ka ziah kha, Mizo version-in ka rawn ziak leh a. Mahni tawng tihah ka thiam deuh zawk a niang chu, tlem ka belhin ka siamrem hret bawk.
Hman deuh lawk khan HPO hruaitute hnenah open letter ka ziak tawh a. Tunah CNF CNA te hnenah ka ziak leh a. Hei hi huatna rilru pu hrim hrima ziak ka ni lo va. Thil awmdan dik tak, kan Chin State hmar lama politics chhe tak, kum rei tak lo inmûng tawh hi mipuite hian hre chiang se tih ka duh vang a ni. Group admin-ten min lo approved sak hram dawn nia)
AN OPEN LETTER TO CNF CNA LEADERS AND ITS CONCERN (MIZO VERSION)
A hmasain zahna chibai ka buk a che u.
Kei hi Chin mi dik tak, Myanmar ram chhunga awm mek, ram leh hnam hmangaihtu mi tam takte zinga mi ka ni ve a. Mahse, kan ram leh hnam, leh ka chhungte ngei aiin kan Pathian thuin min zirtir thin hmangaihna, dikna leh mitin intluktlanna hi ka la duh zawk cheu a ni.
Policy dik leh thianghlim neih hi a pawimawh hle mai. Hitlera policy tenawm takin mi tam tak nunna a la a. An ram Germany-in a chhiat phah bakah amah ngei pawhin a thih phah ta a. Chutiang deuh chuan CNF CNA te, in policy bawlhhlawh tak maiin kan Chin State hi a tichhe ta vek a nih ber hi.
Chin State chhunga ralthuam kenga buaina lo chhuak tawh zawng zawngte kha CNF mei chhem vek a ni, ti ila a dik thawkhat mai ang. Pu Tial Khalan 1988 kuma a lo din CNF, a hnu lawk 1989 kuma Pu No Than Kapan President a thawh laia din CNA te hi tunah chuan Chin mite zinga hnam peng hrang hrang tichhiaa, ti pheldarhtu, tual that, misual rual awm khawm (Gang) in ni ta ringawt mai.
Pawl in din tirh lam kha chuan Chin hnam peng hrang hrang huap kim zawngin nihna te in han inpe ve ngei a. Chin mipuiten in chungah beiseina sang tak kan nei kha a ni a.
Mahse, 1992 atanga tun thlenga President nihna chelhtu Pu Zing Cung term chhung hian in zinga mi thenkhat ruk bo (abducted) an ni a. Pu No Than Kap pawh a hna chawlhtir tura vo niin a chawl ta ngei bawk a. Aizawla a chenna inah 1996 khan kah hlum in tum a. Mahse, Pathianin, a hun a la thleng lo, a ti a ni chêk ang chu, a thi ta lo a nih kha. Khang hun atang daih tawh khan Chin hnam peng dang te chu an chhuak pheuh pheuh va, tichuan CNF CNA chu Halkha hnam bil ta a lo ni chho ta a ni.
1992 atanga 2021 thleng khan Chin State chhungah hian ralthuam keng pawl awmchhun in la ni deuh mai awm e. In thuneihna kenkawh zel dan tur thlirin, lo inven tula an hriat avangin ZRA East Command kha 1996 khan an lo din a nih kha.
Khang hun chhung zawngah khan in kut thak tuara thi an tam hle mai. Han sawi den den teh min ti u la, a bul atanga vawiin thlenga in mi thah takte hi ka sawi kim deuhthaw thei hial ang chu. Mahse, chu chu tun tum atan a pawimawh ber hran lo, kan ti rih mai dawn nia. Chutianga in Halkha hnam bil thuneih tumna (Hitlera ideology ang bawka tenawm kha) a rukin, Pathian thu nena hmehbela mipuite rilru hnehin in chawm lian a. Chin hnam pumpui tana Policy bawhhlawh tak in chher chhuak ta a ni.
Hetiang hian han sawi i la.
Falam, Mindat leh Kanpelet township-ah te hian mahni township hmingin Kawl sipai do pawl an din hlawm a - CNDF, Mindat CDF leh Kanpelet CDF. Hetianga mahni township theuhva an han awm hi Chin State pumpui in thuhnuaia dah in tumna rilru atang khan ni theiin in hre ta lo va. Engtin nge kan phel darh ang tih ringawt chu in rilruah a lian ta ber a ni. Falam township chhunga chengte zingah Falam leh Hakha mite inkawp zinga hlawm lian berte zinga mi Hlawnceu mite chu kher chhuakin CDF-Hlawnceu in din ta phawt a. Amaherawhchu, Global Hlawnceu lamin ngun taka ngaihtuahin "Hetianga ralthuam keng pawl hran din belh chu a tha lo vang e," tiin thutlukna an siam ta a nih kha. Tichuan, CDF Ngawn leh CDF Khualsim din in tum leh a. In duh ang em em chuan an chak hlei thei lo. Chutianga ralthuam keng din zawnga in hlawhchham titih hnu chuan CNDF tihchhiat dan tur kawng in dap ta leh ta a.
Falam township humhalh tura pawl din CNDF zingah hian, tun hnaia buaina nei Hualngo mi leh sate ngei pawh eng emaw zat an awm a. Ram tana nunna hlantu Sapdinthuama ngei pawh kha Hualngo hnam, drone lama thiamna nei tha tak a ni. Hualngo zingah anmahni Hualngo hnam hminga Sipai do pawl din duhna a awm tih in hriat veleh remchang la nghalin Falam township huam chhungah ralthuam keng pawl dang din a nih theih nan hma in la nasa hle a. Tichuan, lungrualna a chhiat an hlauh avanga an township huam chhunga pawl dang din belh loh hram ni se, tia CNDF lam beiseina chu an township chhunga chengte vêk Hualngo mite chu hmanruaah hmangin CNF CNA ten intihchhiatsak ta a. CNDF chakna tihchhiat in tum ruk chu Hualngoram PDF te hmangin a lo hlawhtling tan ta a ni.
Hetianga Falam township chhunga in unaute tihchhiat in tum leh eng tiang takin nge fund in zawm tih pawh Lai media, Vaurawng lamah hmuh theihin a awm vek tho va. Pathian nung Kohhran nia ngaih Chin Baptist Church USA in sum a thawh nasatzia te pawh hahipa sawi a nih kha. Amaherawhchu, hetianga tan lak chiam hi Pathianin rem a ti chiah lo nge maw ni dawn ni, 2023 leh 2024 vel khan US dollar million 12 zet, Kohhran hruaituten an tihchingpen tak kha! Khatiang zat khan mission hna han thawk ula, eng tiang takin Lalpa hi lawm ang maw!!
Hetah hian tlem han sawi kai i la. US lama awm Lai community pawh an rilru a hnual hle a. Sum khawn pawh a tling tha thei lo hial a ni. Tin, in sum hmuh chhun te pawh Chinland Council leh CNF hotute hlawh tam lutuk pek zel ngai leh, nangmahnin State awp in tum em avanga a hun hmaa in buaipui Chinland Government lo din chhuah theih nan te in hmang nasa hle a. MAH sipai pawh do hlei thei lo dinhmunah in ding hial a nih kha. Hman ni deuh va 2024 Tilim Operation 4 hminga indonaah pawh silai mu 30,000 emaw vel chauh in neih avanga Thantlang khawpui in lak theih loh thu CDF Thantlang GS ngeiin a sawi a nih kha.
Chin State sorkar a din theih nan (hei hi thil tha tak chu a ni ngei mai a) nangmahni ngeiin huaihawtin CNF, MP elect, CDM-er te leh civil society atanga palaite kal khawmin Interim Chin National Consultative Council (ICNCC) Chin hnamtinte inrawn khawmna - sorkar lailawk - in han din ta cheng a. Mahse, Parliament member lo ni tawh, thil kalhmang hre tak tak an lo kat nuk avangin in duh angin thil a kal thei meuh lo va. Hnam bil pawl hrang hrang ralthuam kengte, nangmahni thlawp tura township tina in sawhphel tak zel kha, khangho nen khan tam thawkhat zawka inhriain, in lo bultum ICNCC chu chhuahsanin Chinland Council in din ta a ni.
In policy bawlhhlawh tak mai hre thiam chuang lo, Hualngo PDF te telin, in nei ve teuh va. In duh anga thil a kal theihna tur a nih chuan tih hreh in nei lo va. In duh loh zawng a nih chuan Chin mipuite tana tha tur thu tha pawh in haw tlat zel a ni.
In din tak Chinland Council-ah kan sawi tak anga rilru in put tlat avangin mi dang, in ngaihdan tenawm tak (Hitlera ideology ka ti mai a) a ruka hre thiamten 2023 December thlaah khan pawl dang, Chin Brotherhood an din ve ta kha a ni a. Heng zawng zawng bultanna chu in policy tenawm tak vang a ni ber.
(tuna Myanmar sorkar rorelnaah hian palai 25% sipai an nih laiin nangni chuan sorkar a din fel hma hauhvin 27% in han demand nghal pang mai lehnghal a).
CNF CNA hian MAHa rilru ang lo pu lovin tluangtlam takin unau chhul khat kual in nihna pawma mahni hnambil thuneihna pum hmawm ran tum lovin hma lo la ula chu Chin Brotherhood din pawh hi a tul lo ngei ang.
CNF/CNA thil tum ber chu Kawl sipai kah lam a ni lo; thuneihna in pum hmawm theih nan "eng tin nge CNDF te hi kan phel darh ang?" tih a ni ringawt ta mai a. Chuti ni lo se, CNDF ten mihring nunna eng emaw zat senga an hum tak (media thenkhat chuan an sipai 80 lai chân angin an sawi a) Falam khawpui va laksak ngawt chu Hakha leh Thantlang lama Kawl sipai do tur ai chuan in engto lo zawk ngei ang.
Hetiang chung hian Chin mipui tam zawk hian in State hruaitu atan an duh ngut ang che u em!?
In din atanga kum 30 a liam hnu vawiin thleng hian in din avanga Chin State in hamthatna a neih tak hi sawi tur a awm meuh lo; chu aiin mipui chhiah lak te, in mi thah chanchin te, Rihkhawdar chhehvela in chet dan ngaihnawm lo tak tak te, nangmahnin Falam to Rih kawngpui dung in dan tlat avanga tuna Hualngo PDF ten kan ram chin an tih tak maia miten hma an sawn that theih lohna te hi hlawkna an dawn chu a ni deuh mai.
Tun hma kum 30 liam ta atanga vawiin thleng hian Chin mite rilru tidarhtu ber leh an inkara huatna chi tuhtu ber chu Kawl sipaite ai mahin CNF CNA te hi in ni. Tunah hian Falam leh Hakha unaute inkarah inhuatna chi in tuh leh a. Heng unau hnihte hi inhaw thei an ni tak tak lo - an inneih kalh vek tawh. Chuti chung chuan mi thenkhat rilruah inenhranna a awm reng tawh dawn a. A awh rei hle mai thei. Hetah tak hian "hetianga inhuatna thlai chi tuhtu chu keimahni CNF CNA te hi kan lo ni ngei e," tih hi in hre reng tawh dawn nia.
Khua a lo her zel ang a. Hnam chanchin hrilhin a awm zel ang a. Nakinah chuan CNF CNA te hi ram leh hnam hmangaihtu tih hi chu Hakha chi bil ngaihdan chauh a ni tawh ang a. Chin State chhunga township tina hnam peng hrang hrang te chuan inpumkhatna tichhetu, chi leh chi inkara inhuatna chi tuhtu tiin an la rawn sawi dawn che u a ni. Chutih hunah chuan in thangtharten in chanchin tha lo tak hi mittui nen rem that tum mahse, an tithei tawh lo vang.
(Tun hnaia Falam khawpui in laksak ngawt mai kha sipai do tur in nei tawh lo em ni le aw?
Thenkhat titiah phei chuan MAHa sipaite Chin State pan tura in lo dan, CNDF nena in buai hnua an tawlhkir thut ta mai te hi mak an ti a.
Tin, Falam lam in nawrnaah MAHa sipai lamin a rukin an thlawp hle che u niin an sawi lehzel bawk a. Thil eng emaw chu a awm a ang tak mang e.
Tuna MAHa thu sawi ni awm tak social mediaa viral te hi thenkhat chuan an hmehbel deuh tlat cheu a ni !?)
Chuvangin, in chetvel dan leh in rilru put dan zîm tak hi uluk taka ngaihtuahin, patling taka huaisen chhuahin, rem that theih a nih lai hian han rem tha hram teh u, tih ka ngen che u a ni e.
Anthony Ruatfela
Mandalay

No comments:
Post a Comment
Comments not related to the topic will be removed immediately.