Nelson Mandela leh Mihingte Manphatna leh Zalenna Sualna..........KV News Special Issue 2013

Nelson Mandela leh Mihingte Manphatna leh Zalenna Sualna
- *Dr Ravi Zacharias, posted on December 9, 2013
Lawm ittak,
Jakarta (Indonesia khopi) zuan dinga Bahrain a airport a ka tou laitak ahi. TV screen-te ah rnihangsan, ngaihdan khauhtak nei leh mi tamtak lungkhoih pa khat tangthu adim in akisuah zom hi. Ahun-ahunin anuihmai kilawmtak lim a kisuahkhia a, anuai ah: Nelson Mandela: 1918-2013 chih a kigelh hi.
A kumte ka et in ka nu ka lungsim ah a kilang masa hi. Amah pen Mandela pian masang kum nih a piang ahi a, ahihhangin Mandela sih masang kum sawm dektak in ana si khin hi. Ka nu'n leitung ah silthupi bangmah ana semkei nanleh zong amah ziakin kei tuni'n mi suakta khat ka hita hi. A hinkhua leh a nasepte kei adingin hinkhua bang ahia chih hung hilhtu ahi. Alehlam ah Nelson Mandela in leitung pumpi hizou kei tazelong mi tulzatamtakte hinkhua ana khek lamdang hi. I panmun atuam chiat a, sapna i ngahna zong tuam chiat ahi. Tuaziakin sil thupitak ahi'n sil neu noukhat hilezong mi zousiahin sep ding i nei chiat uhi.
Tuachi kawmkawmin, a lim leh agoumanpha nusiat (legacy) ka et chiangin, mi khat sih ziak chauh hilouin leitung a gam-le-nam lamkaitute (politicians) tengteng adia zong ettontak khat sihna ka suun mahmah hi. Ahinkhua bullam tengteng in ana humham man tazelong ahinkhua nununglam in abawlkhelhte leh abawldikte apan a pilna ana ngahkhiatte a taklang hi. Tuiaia amah bang lam kai teng khoia tung siang uh ahia? Amah ana genpha huthut mi tampi khat in amah apan bangmah a zil kei uh chih a kichian mahmah hi. Amasapen in, amah ana doutute ana mudah mawngmawng kei hi. Athagum suah hun tomnou khat sung ana hih banah lungtang hehna sousan ziak ahizaw hi. Zalenna ana ngah in zong nuainet a ana omte (Africa-te) kiangah "va pai a phuba lakna dana vote va kliia" dingin asawl kei hi. Thong (prison) apana khahkhiata aom nungin zong microphone zangin huatna, kikhenna, alawmloupia thagumsuahna leh hehna kammalte toh ama masanga vaihawmtute silsia chintenga bail mohsak chihte a bawl kei hi. Thusuahsai (media) khenkhatte'n kammal kilawmlou, a thugen uh gen kik dia zong zaalc nuam huailou tan ana zak lai un ama'n tuachibangte azang kha kei hi. Ama'n mipite hinkhua paidan a siamhoih sawm a, khek ding, khenkhatte gawt ding, sukbuah ding chihte asawm kei hi. Mipite'n amah agupna pen ama thagumnoh thohna hilouin, ami heppihna leh zahtakna tungtawn ahizaw hi.
Khatvei amah toh ka kimuhtuahna di uh neng khat in a kipelkha hi. Ka kimuhtuah theihlouh pen uh kei adi'n supna lianpi ahi. Johannesburg khopi a Peace Accord (Lemna Thukhun) ana gelhtute kianga thugen khin Cape Town a ka om laitakin amah toh ka kimuhtuah theihna ding ua theihtawpsuah a panla a office a semtu khat in phone in ahung houpih hi. Huachih hun laitakin thong sunga a omlaia ana vei khak tuap natna huaisiatak in apha guih a, tua in adamsung pumpi a suzawngkhal hi. Amah toh ka kimuh khaklouh pen supna lianpi in ka ngaihsun hi. Ana mukha hitaleng dokna tamlou ka bawl ut hi. Ka dok ut velvel khat ahihleh, "Na lungsim tawng apanin, (Mivomte zalenna ding sual) tawpsan mai ding na ut hun ana om ngai ei?" chih ahi. Adawnna pen ka theihsa hilezong kei-le-kei kisukthathoh ding ka ut ziakin hun khat laia boxing kimawl, tuanunga zalenna sualtupa kammal nemtak apan tawpsanlou dinga atupna ka za ut hi.
Leitung mun lauhuaipi asuakta hi. Mandela mah banga lamkaih di hun thei, adoutute toh kihoudan leh lamkaihna pana ki-awngsut thei mi tamtak i poimoh uhi. Tulaiin midangte hehsak ding muhdahna kammal thugenna ah a kitamzak mahmah hi. Mipite tunga i gualzohna ahihleh amaute thuzohna di a kammal kilawmlou leh midang hetkha kamsuah. ahi: Hih in bangchi'n amau gualzohna zahtakhuai asuaksak diai?
Athupukna tampite laka amah langlamte a nelhsiah kei chih ataklatna nih a om hi. Thusuahsaite'n ana suahkhinta uhi. Amaute mahmah kithuhilhtu ahih ding zong gintathuai na sa ding hi. Nobel Prize ana ngah in ama masanga President F. W. de Klerk toh kihawm dingin deihtelna ana nei hi. Hih pen alamdang mahmah, midangte sanga alepzawkna ahi. Amah liatna ding ana sawm ngai kei hi. Ama'n adoutu pen de Klerk hilou ahi chih athei hi. Tuabanah, mipite maia President hihna piak ahih ni (inauguration) in zong a thong tanlaia a jail enkoltupa deihtuam in ana chial hi. Mandela in lamkaite kiangah midangte muhdahna. in lungsim asuthou saka ahi'n tua pen lamkaite'n ahaksatna phuloua agah loh zohlouh ahihdan ataklang hi. Lamkai dana kibawltawm midang chiamnuihsan maimaite adi'n mun a awn kei hi.
Tulaia i lamkaite'n amah phatna thu agen luailuai sang un ama omdan apat zilzaw le uh abawl hoih mahmah ding uhi. Ama'n ana bulpat. pen maban saupi apailai ngai ding hi. Kei Christian ka hih kawmkawm in lamkai Mahatma Gandhi, Martin Luther King, Jr. leh Nelson Mandela-te hansanna leh kipiakzohna ka ngaisang mahmah hi. Bible thu dungzuia i ngaihdan akibak kei taklezong mipi bawlsiat a omte leh kilawmloutaka kibawlte hutkhiatna ding thu ah i ngaihdan kibang hi. Azaktakhuai gualzohna ahi. Ahihhangin i thusuahsaite leh i gam lamkaite'n buaina a sukven sawm pen sang ua thukzaw khop in gen uang uhi. Mipite lungtang a bumhai ua ahi'nlah sukdamna a lamen uhi. Microphone a thugenna ngahte adia thumal nuamtaka ahung pawt zungzung lain, siatna thuktak atun thei hi.
Leitung a university luipen pawl, Islamic University of Malaysia ah khatvei thu ka va gen hi. Muslim honlak a Christian gindan ka gupna thu gen dinga chial ka hi. Mipil laisiam taktakte maia va din pen lungsim gimhuai mahmah hi. Ka ginna ka
nungtawn louh ding ahi. Kei ginna khahsuahloua midangte gindan toh zopkhawm ding chih ahi. "Bangchi dana ba wl ding hita?" Ka ngaih tua tuah hi. Ka theihtawpsuah in ka bawl a mipite a kipak mahmah uhi chih muhtheih in om hi. Islamic Studies Department a head, professor kei hung zintun nu'n zong a office ah kammal nem vawt in ahung houpih hi.
Tua nitakin professor khat in anne di'n ahung pawtpih a dakkal khat hung ka zakpih di'n ahung ngen hi. Ama geologist lam siamna nei Professor Living Lee ahi. Hih tangthu ahung gen hi. Kum bangzahhiam paita in Ahmed Deedat in Muslim gindan agup thu ava gen hi. Amah zong gintatlouhpi'n Africa apan ahi. Ama'n a thugenna ah kammal kilawmlou leh midangte huatna thu agenna, ama langlamte chiamnuih in amah lam panpihte'n amuhdahna ding un ahehkhum hi.
A thugente ngaikhiatute tamlou laka khat, Professor Lee in angohna toh kisaiin dokna abawl a, Deedat in mipi maiah asamkhia hi. Professor amailam ah a va pai hi. Deedat in a lchut atung touin amaitang a beng hi. Professor Lee mai akeng denna inakinei dektak hi. Deedat "Tu'n na biang langkhat hung doh aw" in akikou khum hi. Bang abawl ut ahia chih pen theihsa ahi. Thakhat. in a khawl a, "Hihsanga kinohzaw in i bawl thei hi. Na puan-ak hung pia aw" achi hi. Professor Lee in kamte phel in apuan-ak. asuahkhia hi. "Jesu thuhilh dungzuiin na toka zong nung piak ngai ding hi, na chi ei?" achi hi. Professor Lee mipite kiang lama nga in a student-te leh aseppih ojate kiangah ngaihdam angena a toka sutldiia ngaungau in daidide in room apan a toka sungten chauh toh apawtkhia ta hi. Mipite zong gen di theilouin asip khepkhup uhi. Awldam taka mipil khat in azoh pen amahleh amah siatna kitut ding naupang lai abang hi.
Dr. Lee a office ah a lut kik a alungtang puahnatna toh kidim in akhut toh amai atuam hi. Agindan dinpihna ziakin a silbawl adik hi chih theinapi akaplou thei kei hi. Hun tomkhat khit in phit-le-phot mi tamtakin a kot ava kiu den uhi. Student-te leh a seppih ojate athuakna leh atunga sil mothuai tung pen ziaka ngaihdam ngen dingin ana kigual uhi.
Deedat ahihieh midangte ngaihtheihlouh thugenin ngaina danin a om a ahi'nlah a kiletsakna pen in ama a hentom hi. Lamdangtakin a hinkhua tawplamin ahuak a sisan paihoihlouh zialdn aham thei nawn kei hi. Agalvan neih sunsun a mansuahta hi. Ahi'n adiktaka gen in Deedat pen ama mitmuhna a lian seng ahihmanin milian asuakthei kei ding hi.
Mandela in ana sual pen amah sanga zong lianzaw ahih ziakin amah theihzingin a om hi. A hinkhua tawplam dammoh takin ana zang hi. Ahi'n ama ana patkhiat pen mitengteng zalenna dinga etsakna asuak hi. A lungtangin mihingte manphatna ana suala, tua kawmkawmin midangte manphatna mah zong ana nelhsiah kei hi.
Tuaziakin 1918-2013 chih i muh chiang un Mandela hinkhua ana beita lezong mihingte'n i sual open uh bei nailou ahi chih thei zing lei ahoih ding hi. Ahihhangin i lamkaite'n omdan hoih toh kizawk kamsuah kilawm zakdan atheih kei ua, midangte hehsakna ding chauh a azak uhleh midangte muhdahna toh i that ding ua mihingte manphatna leh zalenna khakbing in a om ding hi. Deihtelna i nei uhi. Pan i lak ut uleh panmun ding i nei chiat uhi.
Mandela in ana thuak a sukdam ut dinga ka gintat khat genlou in ka laigelh ka beisak ut kei hi: a zi leh tate toh ana kikhenna. Hih tungtanga asupna pen atam mahmah a anatna/anungu zong athuak hak mahmah ding hi. Ka nu'n hih supna ana tuakkha kei hi: Kou a ta mi 5-te tua supna ana hikha thei awmtak ka hi uhi. Eite tengteng adia phawkthak ding thu poimoh mahmah ahi. I gam-le-nam (nation) leh i insung in sukdamna a poimoh hi. Gam-le- nam siamhoih ding tupna haksataka panlakna leh naupang lungsim in maban asiamhoih ding hi. Gamsung lamkaite (Politicians) leh nu-le-pate'n panmun i nei chiat uhi. Abeitheilou thudikte tomnou khat lawkna in asusia zou kei hi.
I nam lamkaite adingin ka thumsak hi. I inkuan sung chiat ua di'n ka thum hi. Pasian in hung pui in hung panpih ta hen.
Nelson Mandela July 18, 1918 Mvezo, Transkei ah ana piang hi. Apa'n kum 12 ahih in asihsan hi. School akai ni masak pen in a ojapi un achindan angaina bang un English/ Christian min Nelson chih ana pia hi. Kiphinna a pan ana lak ziakin a school kaina zom thei kei talezong correspondenc in 1943 in BA ana zou hi. 1944 kum in nurse sem Evelyn Mase ana kitenpih a tapa 2 leh tanu 2 anei uh a 1958 in ana kikhen uhi. Hih kum mah in social worker Winnie Madikizela akitenpih a tanu 2 anei uh a 1996 in a kikhen kik uhi. Nobel Peace Prize 1993 kum a piak in a om a 1994 in South Africa President telching masak pen in a om hi. Kum 80 a chinkum 1998 in Graija Machel toh aldteng kik uhi. 1999 in President hihna term khat apuakzoh in akitawp hiau a aphuhkhiat Nelson Mandela Foundation leh The Mandela Rhodes Foundation tungtawnin naupangte leh migentheite panpihna in ahinkhua zang hi. December 5, 2013 in a si a December 15 in apianna khua ah thupitaka vui in om hi.
*Dr. Ravi Zacharias ahihieh India mi (Brahmin, Chennai apan Delhi akhanglian) Atlanta, USA pansana Ravi Zacharias International Ministries (RZIM) tungtawn a leitung mun tuamtuam leh college/ university tamtaka Chrsitian thugin tangkoupih ahi. Ama'n "Can Man Live Without God?", "Jesus Among Other Gods", "Has Christianity Failed You?" "The Grand Weaver" sim in laibu tamtak gelhhia hi.

[Hih article RZIM website pan a hoih akisakman a kilasawn ahi. A English version sim utte'n hih anuai link ah simtheih ding hi. http: // www.rzim.org/rzim-news/ravi- zacharias-nelson-mandela-and-the-human-struggle-for-dignity-and-freedom/ ]
Share:

No comments:

Post a Comment

Comments not related to the topic will be removed immediately.

Recent Posts

Popular Posts

Articles

SUBSCRIBE

Thangkhal Bible in Mobile

Mobile phone a Thangkhal NT Bible koih ding dan

Read Thangkhal NT Bible

JOIN KV fb

ZOMI FINS

PHOTO GALLERY

THANGKHAL COSTUMES
TBCWD TOUR 24-Sept-2022
Kulhvum Prayer

Blog Archive